عواملی که می­تواند به افزایش ناگهانی کلسترول منجر شود

کلسترول یک ماده روغنی مشابه به چربی است. بدن شما به مقدار مشخصی از آن برای ایجاد غشاهای سلولی، ویتامین D و غیره نیاز دارد. کبد شما به صورت طبیعی کلسترول مورد نیاز شما را می­سازد. با این وجود، برخی از بیماری­ها و رفتارهای خاص می­توانند سبب افزایش ناگهانی کلسترول خون شوند.

عواملی که می­تواند به افزایش کلسترول منجر شود

کلسترول خون بالا می­تواند برای سلامت شما خطرناک باشد. ریسک بیماری قلبی و سکته مغزی را در شما افزایش می­دهد.

عوامل افزایش دهنده کلسترول خون

بر اساس مرکز پیشگیری و کنترل بیماری، ۲۰۰ میلی­گرم در هر دسی لیتر (mg/dL) یا بیشتر کلسترول بالا محسوب می­شود.سطح سالم کلسترول کمتر از ۲۰۰ mg/dL است.

کلسترول بالا علل زیادی می­تواند داشته باشد. در این مقاله در مورد این علل از جمله آنهایی که سبب افزایش ناگهانی کلسترول می­شوند صحبت کرده ­ایم.

چه عواملی سبب افزایش کلسترول می­شوند؟

بر اساس انجمن قلب آمریکا، رایج ترین علل کلسترول بالا عبارتند از:

  • رژیم غذایی نامتعادل
  • نداشتن فعّالیت فیزیکی
  • داشتن اضافه وزن با چاقی

این فاکتورها در طول بلند مدت کلسترول را افزایش می­دهند. اگر کلسترول بالا دارید پزشکتان احتمالاً تغییراتی را در سبک زندگی­تان در تلاش برای پایین آوردن کلسترول پیشنهاد می­کند. این تغییرات عبارتند از:

  • تغییرات در رژیم غذایی و عادات خورد و خوراک
  • افزودن فعالیت فیزیکی به برنامه روزمره
  • کم کردن وزن
  • اگر سیگاری هستید ترک سیگار

ممکن است افزایش کلسترول عامل ژنتیکی داشته باشد. که کلسترول بالای ارثی نامیده میشود.

چه عواملی سبب افزایش ناگهانی سطح کلسترول می­شوند؟

در برخی موارد، کلسترول می­تواند خیلی سریع افزایش یابد. عوامل احتمالی که می­توانند سبب افزایش سریع­تر کلسترول شوند  عبارتند از:

مصرف زیاد قهوه

قهوه به خاطر محتوای کافئین بالایی که دارد سبب افزایش سریع فشار خون می­شود. اما قهوه می­تواند کلسترول خون را هم افزایش دهد.

در یک تحقیق کوچک یک هفته­ای در سال ۲۰۱۸، محققان تأثیر مصرف روزانه اسپرسو را بر روی بزرگسالان جوان بررسی کردند. آنها مشخص کردند که مصرف به صورت میانگین چهار اسپرسو در روز سبب افزایش کلسترول کلی و LDL (کلسترول بد) می­شود.

این تاثیر در افزایش کلسترول می­تواند به خاطر دی­ترپن یا چربی­ها در قهوه نیز باشند. بر اساس مقاله ای در سل ۲۰۱۵، دی­ترپن­ها با جلوگیری کردن از ساخته شدن اسیدهای صفراوی سبب افزایش کلسترول می­شوند.

در تحقیقی در سال ۲۰۱۸ دانشمندان متوجه شدند که نوشیدنی­هایی که مبنای آن اسپرسو است حاوی دی­ترپن بالاتری نسبت به قوه فوری یا صاف شدن هستند. بنابراین، برای به حداقل رساندن ریسک کلسترول بالا به خاطر مصرف قهوه نوشیدنی­های ساخته شده با اسپرسو را محدود نمایید.

استرس روانی

استرس و سطح کلسترول نیز به یکدیگر مربوط می­شوند.

بر اساس تحقیقی در سال ۲۰۱۷، استرس روانی ریسک داشتن LDL بالا و کلسترول کل را افزایش می­دهد. دلیل آن می­تواند هورموت کورتیزول باشد که در زمان استرس ترشح آن افزایش می­یابد. سطح بالای کورتیزول تاثیر فزاینده کلسترول بر بدن دارد.

برای کاهش ریسک کلسترول بالا به سبب استرس سعی کنید تکنیکهای مدیریت استرس نظیر ورزش، دارو درمانی و تمرین­های تنفسی را امتحان کنید.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن یکی دیگر از دلایل ممکن برای افزایش سطح کلسترول می­باشد. علت آن نیکوتین یعنی ماده اصلی تشکیل دهنده محصولات تنباکو مثل سیگار است.

بر اساس مقاله­ای در سال ۲۰۲۱، در طول سیگار کشیدن، مقادیر بالای نیکوتین از طریق ریه­ها وارد جریان خون می­شود. همین امر سبب می­شود بدن ناقل­های عصبی که کاتکولامین­ها نامیده می­شوند را ترشح نمایند.

سیگار کشیدن و افزایش کلسترول خون

افزایش در کاتکولامین­ها لیپولیز یا تجزیه لیپید را افزایش می­دهد که سبب افزایش تولید کلسترول LDL می­شود. افزایش در کلسترول LDL همچنین سطح کلسترول HDL یا کلسترول خوب را کاهش می­دهد. بهترین راه برای کاهش کاهش ریسک کلسترول بالا ترک سیگار است.

همچنین بخوانید: ۷ نکته برای کمک به فرد سیگاری

استفاده از دارو

برخی از داروها می­توانند در بدن سبب افزایش کلسترول شوند. این داروها که تجویزی هم هستند عبارتند از:

  • داروهای ضد فشار خون
  • بتا بلاکرها
  • دانازول
  • رتینوئیدها
  • داروهای ضد روان پریشی
  • داروهای ضد انعقاد خون
  • مهار کننده های سیستم ایمنی
  • داروهای ضد ویروسی
  • اینترفرون‌ها

در کل، این داروها با تغییر متابولیسم لیپید، سطح کلسترول خون را افزایش می­دهند. برخی از داروهای خاص نظیر داروهای ضد روان­پریشی با تسریع افزایش وزن سبب افزایش کلسترول می­شوند.
به منظور پیشگیری از افزایش کلسترول به خاطر استفاده از داروها با پزشک خود مشورت کنید. آنها می­توانند ریسک شما را تعیین کرده و در صورت نیاز دارو یا دوز استفاده از آن را تغییر دهند.

بارداری

در طول بارداری افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی کلسترول طبیعی است. دلیلش این است که کلسترول برای رشد سالم جنین ضروری می­باشد.

بر اساس یک مقاله علمی منتشر شده در سال ۲۰۲۱، سطح بالای کلسترول در زمان بارداری به افزایش سطوح موارد زیر مربوط می­شود:

  • استروژن و پروژسترون
  • لاکتوژن جفت
  • مقاومت نسبت به انسولین

با این وجود، ممکن است در طول بارداری کلسترول بیش از اینها افزایش یابد که کلسترول بالای بارداری نامیده می­شود. یک پزشک میتواند به شما در مدیریت این شرایط با پیشنهاد تغییراتی در رژیم غذایی شما و تجویز داروهای پایین آورنده چربی کمک نماید.

کاهش وزن سریع

یک عامل بالقوه دیگر کاهش سریع وزن است

در تحقیقی در سال ۲۰۱۹، سه فرد بزرگسال بر اساس یک ؤزیم غذایی بسیار کم کالری شروع به کاهش وزن کردند. در هر سه مورد، کلسترول LDL آنها موقتاً اول برای مدتی افزایش و سپس افت کرده و به سطح طبیعی رسید. بر اساس گفته این محققان این افزایش می­تواند به خاطر تغییر در متابولیسم باشد.

اگر تمایل به کاهش ورن دارید حتما بر اساس دستورات یک متخصص این کار را انجام دهید. آنها می­توانند به کاهش وزن ایمن شما کمک کرده و راهنمایی­هایی برای پیشگیری از عوارض جانبی آن مثل افزایش ناگهانی در کلسترول ارائه دهند.

حرف آخر

کلسترول خون بالا به زمانی گفته می­شود که سطح کلسترول در خون ۲۰۰ mg/dL یا بالاتر باشد. کلسترول بالا می­تواند برای سلامت شما ضررداشته باشد و ریسک حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش می­دهد.

برخی رفتارها یا شرایط می­توانند سبب افزایش ناگهانی کلسترول شوند که عبارتند از مصرف زیاد کافئین، کاهش سریع وزن، سیگار کشیدن، و استرس روانی. بارداری و مصرف داروهای خاص مثل داروهای ضد پرفشاری خون نیز می­توانند سریعاً کلسترول را بالا ببرند.

تنها راه برای دانستن اینکه کلسترول بالا است یا خیر دادن آزمایش خون است. پزشکتان می­تواند تعیین کند به خاطر عوامل کوتاه مدت با بلند مدت در معرض خطر کلسترول بالا قرار دارید.

مقاله مرتبط: عوارض کلسترول بالا و نحوه اجتناب از آن‌ها

ضبط پیام صوتی

زمان هر پیام صوتی 5 دقیقه است